HPV aşısı rahim ağzı kanserinden koruyor! Rahim ağzı kanseri ile ilgili merak edilenler
Paylaşımda rahim ağzı kanserine ilişkin şu bilgilere yer verildi:
“Bir ülkede rahim ağzı kanserinden ölmesi engellenen kadın sayısı, o ülkenin sağlık hizmetleri açısından gelişmişliği ve kadına verilen değerle doğru orantılıdır. Rahim ağzında gelişen bir kanser türü olan rahim ağzı kanserinin, tarama yöntemleriyle erken teşhis edilmesi halinde önemli ölçüde azaltılabileceği gösterilmiştir. Bu nedenle Bakanlığımız ayrıntılı sağlık programlarına rahim ağzı kanseri taramasını da dahil etmiş ve büyük bir başarı ile yürütmeye devam etmektedir.
Ocak ayı Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı olarak belirlendi ve dünyanın birçok ülkesinde hastalığa dikkat çekmek amacıyla bilinçlendirme etkinlikleri düzenleniyor. Ülkemizde tüm illerde bilinçlendirme çalışmaları yapılıyor, tarama programları uygulanıyor ve halkımızın bu konuda bilinçlendirilmesi için çalışmalar yapılıyor.
“Rahim ağzı kanseri neden önemlidir?”
Rahim ağzı kanseri önlenebilir bir hastalıktır. Rahim ağzı kanseri, erken teşhis edildiği takdirde yüksek oranda tedavi edilebilen bir kanser türüdür.
“Risk faktörleri nelerdir?”
30 yaşın üzerinde olmak ve tedavi edilmemiş insan papilloma virüsü (HPV) ve/veya cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonlara sahip olmak. (HPV, cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür ve rahim ağzı kanseri de dahil olmak üzere en az altı kanser türüne neden olabilir.) Birden fazla doğum yapmak ve ilk çocuğunuzu erken yaşta doğurmak. Aktif cinsel yaşama erken yaşta (16 yaşından önce) başlamak. Birden fazla cinsel partnere sahip olmak. Sigara içmek. Sosyoekonomik düzeyi düşük. Zayıflamış bir bağışıklık sisteminiz varsa (insan bağışıklık yetersizliği virüsü/HIV gibi).
“Semptomlar neler?”
Rahim ağzındaki kanser öncesi değişiklikler genellikle hiçbir belirtiye neden olmaz ancak pelvik muayene, Pap testi ve HPV testi ile erken tespit edilebilir.
Aşağıdaki belirtilerden herhangi birini yaşarsanız derhal bir sağlık uzmanına başvurun:
Vajinal akıntının miktarında artış veya alışılmışın dışında bir tür fark ederseniz, sırtınızda, bacaklarınızda veya kadın cinsel organlarının bulunduğu bölgede ağrı hissediyorsanız, yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık gibi sorunlar yaşadıysanız, bir veya her iki bacakta şişlik, idrar yaparken ağrı varsa, normal adet dönemi dışında hafif akıntı oluyorsa, kanama meydana geliyorsa, adet kanaması normalden uzun sürüyorsa veya ağır ise, adet sırasında kanama veya ağrı gözleniyorsa veya cinsel ilişki sonrasında menopoz sonrası kanama görülmesi durumunda mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
“Erken tanı”
Tarama ve erken tanı ile tedavi edilebilen rahim ağzı kanseri, artık kanserden ölüm nedenleri arasında çok gerilerde yer alıyor. Rahim ağzı kanseri HPV ile ilişkili en yaygın hastalıktır. Hemen hemen tüm rahim ağzı kanserleri HPV enfeksiyonu nedeniyle gelişir. HPV ayrıca kadın ve erkeklerde ağız ve genital kanserlere de neden olur. HPV tespiti, rahim ağzındaki kanser öncesi değişiklikleri erken aşamada vurgulayarak kanser teşhisini kolaylaştırır. Rahim ağzı kanserini erkenden önlemeye veya tespit etmeye yardımcı olmak için geliştirilen iki tarama testi günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır.
HPV testi; Rahim ağzında hücresel değişikliklere neden olabilecek virüsün (insan papilloma virüsü) rahim ağzı hücrelerinde tespitine dayanan bir testtir.
Pap smear testi; Bu, yeterince tedavi edilmediği takdirde rahim ağzı kanserine dönüşebilecek kanser öncesi koşulların (rahim ağzındaki hücresel değişiklikler) araştırılmasına dayanan bir testtir.
Her iki test de son derece basit ve ağrısızdır ve aynı anda gerçekleştirilir.
Rahim ağzı kanseri Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından “önlenebilir ölüm nedeni” olarak tanımlanmaktadır. Ülkemizde uygulanan Ulusal Kanser Tarama Programı uyarınca 30-65 yaş arası kadınlara tarama standartlarımız doğrultusunda 5 yılda bir HPV ve Pap Testleri uygulanmaktadır.
“Tarama testleri nerede yapılabilir?”
Ülkemizde rahim ağzı kanseri taraması; Toplum Sağlığı Merkezlerine bağlı birimler olarak faaliyet gösteren Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Yaşam Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) ücretsiz olarak yapılmaktadır.
‘Tedavi’
Erken teşhis edilirse, tümör başka bir tedaviye gerek kalmadan cerrahi olarak çıkarılabilir. Daha ileri evrede bulunursa kemoterapi ve radyoterapi verilir. Hangi tedavinin kime, nasıl uygulanacağı evreye göre değişmektedir.
‘Koruma’
En kanserojen HPV türlerine karşı geliştirilmiş, yüksek koruyuculuğa sahip aşılar bulunmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü 9-14 yaş arasındaki kız çocuklarına rahim ağzı kanserine karşı aşı yapılmasını öneriyor.
30 yaşından itibaren düzenli tarama testlerinden geçin. Güvenli seks konusunda eğitim alın. Cinsel aktivite sırasında prezervatif kullanın. Erkeklerin sünneti. “Sigara içmemek.”
