Meksika’da yüksek mahkeme, kürtaj yasağını Ceza Kanunu’ndan çıkardı; ancak ülkenin 20 eyaletinde kürtaj hala suç.
Meksika’da yüksek mahkeme, kürtajı yasağını Ceza Kanunu’ndan çıkardı ve federal sağlık kurumlarının talep eden herkese kürtaj hizmeti sunmasını zorunlu hale getirdi.
Mahkeme sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada, Meksika federal yasalarında “kürtajı suç sayan yasal sistemin” anayasaya aykırı olduğunu çünkü “kadınların ve gebelik yeteneği olan kişilerin insan haklarını ihlal ettiğini” belirtti.
Kararı memnuniyetle karşılayan hükümete bağlı Meksika Ulusal Kadın Enstitüsü, sosyal medya paylaşımında “Bugün Meksikalı kadınlar için zafer ve adalet günü!” diye yazdı ve kararı cinsiyet eşitliğine doğru atılmış “büyük bir adım” olarak nitelendirdi.
Ülkede kürtaj hakkı için mücadele veren Seçimli Üreme için Bilgi Grubu adlı sivil toplum kuruluşu da karar üzerine yaptığı açıklamada “Hiçbir kadın ya da hamile kişi, veya sağlık çalışanı kürtaj nedeniyle cezalandırılamayacak.” dedi.
Her ne kadar ülkede kürtaj nedeniyle suç kovuşturması yaygın olmasa da, birçok doktorun yasaya işaret ederek kürtaj taleplerini reddettiği belirtiliyor.
20 eyalette kürtaj hala yasak
Meksika’da kayıtlı ekonomi kapsamında çalışan herkesin sosyal güvenliğe erişimi var ve diğer federal kurumların sunduğu sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor. Karar sayesinde milyonlarca Meksikalı için kürtaja erişim imkanı doğacak.
Ancak ülkedeki 20 eyalette kürtaj hala suç ve federal yargının kararı doğrudan eyalet yasalarını etkilemiyor. Kürtaj hakkını savunanlar ise eyaletlerin federal mahkeme kararının mantığını izlemelerini talep ediyor.
Eyalet bazında bakıldığında, yüksek yargı, iki yıl önce kuzey eyaletlerinden birinde kürtajın suç kapsamından çıkarılmasına karar vermişti. Bu da kürtajın suç olmaktan çıkarılması için eyaletten eyalete yavaş işleyen bir süreç başlattı.
Geçen hafta ülkenin merkezindeki Aguascalientes eyaleti kürtajı suç olmaktan çıkaran 12’inci eyalet oldu. Başkent Mexico City 16 yıl önce kürtajı suç olmaktan çıkaran ilk Meksika kenti olmuştu.
Federal kararla birlikte eyalet bazındaki mücadelenin güçlenmesi bekleniyor.
Kürtaj karşıtları: Durmayacağız
Kadın hakları grubu IPAS kararın çok önemli bir adım olduğunu belirtti, ancak nasıl ve ne kadar yaygın şekilde uygulandığına bakmak gerektiğine dikkat çekti.
Çünkü ülkenin hayli dindar bazı kesimleri kürtaj yasağının genişletilmesi için çabalarına devam edeceklerini vurguluyor.
Kürtajın yasaklanmasını savunan sivil toplum kuruluşu Gebelik Hakları için Sivil Birlik’in direktörü Irma Barrientos, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Roe v Wade davasına atıfta bulunarak “Durmayacağız, ABD’de ne olduğunu hatırlayalım. Yüksek Mahkeme 40 yıl sonra kürtaj kararını geri aldı ve biz de Meksika’da gebe kalındığı andan itibaren yaşam hakkını garanti altına alana kadar durmayacağız.” diye konuştu.
Latin Amerika’da kürtaj hakkını savunan “yeşil dalga” adlı hareket son yıllarda birçok ülkede kürtajın suç kapsmından çıkarılmasını sağladı. Ancak bu eğilim, ABD’de artan kürtaj karşıtlığı ile büyük bir zıtlık gösteriyor.
Bazı Amerikalı kadınların ise gebeliklerini sonlandırmak için kürtaj hapları almak amacıyla Meksika’ya gittiği belirtiliyor.